LunaBat DFR-1

Parametry techniczne:

• Częstotliwości próbkowania (S.R.) plików przy zapisie full spectrum (HF): 192 kHz, 256 kHz (domyślnie) oraz 384 kHz
• Częstotliwości próbkowania plików przy zapisie z toru FD: 24 kHz lub  48 kHz (automatyczne przełączenie źródła na tor FD)
• Format zapisywanych plików z nagraniami HF/FD: WAV-PCM, 16-bit, 1-kanał (mono)
• Format plików z logami Temp./R.H./Geolokacja: .TXT (mogą być wczytane do Excela lub skonwertowane z poziomu menu detektora do pliku Google KML)
• Pojemność kart pamięci:  4-128 GB (nie testowano jeszcze z kartami o innych pojemnościach)
• Stosunek sygnał/szum (z mikrofonem ME-5):  >62 dB
• Rejestrowane pasmo częstotliwości (+/-3dB): od ~200 Hz do :
  • ~190 kHz (S.R.=384 kHz)
  • ~126 kHz (S.R.=256 kHz)
  • ~95 kHz (S.R.=192 kHz)
• Dolna częstotliwość graniczna (-3dB) przy włączonym filtrze górnoprzepustowym (HPF): 15 kHz (1.5kHz po detekcji)
  
• Zniekształcenia nieliniowe i intermodulacyjne: <0,08% (w całym rejestrowanym paśmie)
• Czułość (przy 40kHz, z mikrofonami ME-5):  ~19 dB SPL
• Ilość poziow regulacji czułości zapisu: 128 (0 do 127, wartość domyślna: 63)
• Ilość poziow regulacji czułości układu wyzwalania zapisu: 128 (0 do 127, wartość domyślna: 63)

Właściwości detektora:

• Wymienne mikrofony umożliwiające rozbudowę/zmianę czułości i kierunkowości
• Szerokopasmowa rejestracja ultradźwięków (High Frequency/Direct Recording) na kartach pamięci SDHC/SDXC w najpopularniejszym formacie WAV-PCM, 16-bit, 1-ch.
• Wysokiej jakości tor sygnału analogowego oraz przetwornik ADC typu Sigma-Delta z adaptacyjnym filtrem cyfrowym umożliwia zapis bez różnego rodzaju zniekształceń (głównie aliasing/intermodulacje) powstających w  standardowych przetwornikach typu SAR/Pipeline
• Możliwość zmiany szerokości rejestrowanego pasma poprzez zmianę częstotliwości próbkowania np. do ~125kHz (S.R.=256kHz), do ~95kHz (S.R.=192kHz) lub do ~190kHz (S.R.=384kHz)
• Możliwość klasycznej rejestracji detektorowej – zapis sygnału audio przetworzonego przez detektor FD przy mniejszych częstotliwościach próbkowania: 24kHz i 48kHz (oba tryby umożliwiają dokonywanie nagrań echolokacji m.in. także i podkowca małego)
• Możliwość włączenia filtra górnoprzepustowego HPF (Fd=15kHz) podczas zapisu dla eliminacji zakłóceń akustycznych
• Przycisk komentarza “COM” umożliwiający rejestrację słownych komentarzy poprzez chwilowe wyłączenie filtra górnoprzepustowego i/lub przełączenie źródła rejestracji na szerokopasmowy tor HF
• System Liniowego Odtwarzania Oryginalnej Amplitudy podczas odsłuchu (lepsze rozróżnianie poszczególnych przelotów)
• Bardzo niski poziom szumów własnych (SNR>60dB dla mikrofonów ME-5)
• Wyjście słuchawkowe o silnym sygnale (można stosować nawet ciche słuchawki)
• Wbudowane czujniki temperatury i wilgotności względnej powietrza z możliwością podglądu w menu
• Wysokiej jakości przemysłowe, wodoodporne (IP-67) gniazdo mikrofonowe (stabilna i długotrwała praca mikrofonu bez przerw i zakłóceń spowodowanych eksploatacją w warunkach terenowych)
• Wysokiej jakości niklowane/pozłacane styki gniazda słuchawkowego spełniające wymogi norm IEEE oraz ANSI (dobry styk i zgodność rozmiarów gniazd z międzynarodowymi normami)
• 8-punktowy wskaźnik wysterowania (linijka diodowa) pod wyświetlaczem
• Wbudowany zegar czasu rzeczywistego (logowany w plikach .txt z nagraniami oraz atrybutach plików .WAV)
• Wyświetlanie aktualnej godziny, czasu nagrania oraz ilości dostępnego miejsca na karcie pamięci na wyświetlaczu LCD
• 4-punktowy wskaźnik poziomu napięcia zasilania na wyświetlaczu LCD
• Wyświetlanie ustawionej częstotliwości próbkowania i stanu filtra HPF na wyświetlaczu LCD
• Automatyczne tworzenie kolejnych nagrań o zdefiniowanej w menu długości od 1sek do 60min (dla ułatwienia pracy z programami posiadającymi ograniczenia długości plików lub dla szybkiego przeglądania nagrań na monitorze komputera)
• Zasilany jedynie z dwóch sztuk najpopularniejszych ogniw AA (baterie lub akumulatory Ni-MH, tzw. “zwykłe paluszki”)
• Możliwość zastosowania zarówno baterii alkalicznych lub litowych, jak również akumulatorków Ni-MH lub RAM
• Bardzo niski pobór prądu zapewniający maksymalny czas rejestracji ok. 6-8,5h (w zależności od pojemności użytych ogniw) lub ok. 11-14h podczas czuwania/nasłuchu bez rejestracji
• Automatyczne wyłączanie detektora i rejestracji po rozładowaniu akumulatorów do poziomu ~1.0V/ogniwo dla ochrony akumulatorów przed nadmiernym rozładowaniem
• Możliwość wyłączenia podświetlenia LCD i wskaźnika wysterowania dla jeszcze większej oszczędności poboru prądu lub zmniejszenia widoczności detektora (kontrolka GPS pozostaje aktywna)
• Gniazdo z gwintem statywowym 1/4” umożliwiające montaż na statywie lub połączenie z innymi akcesoriami fotograficznymi
• Gumowane krawędzie boczne zapewniające dobry chwyt nawet w rękawiczkach
• Mocny uchwyt na nadgarstek
• Opcjonalne przedłużacze mikrofonowe umożliwiające oddalenie mikrofonu od detektora
• Niezwykle lekki – 175g (bez baterii i mikrofonu), ok. 200g z bateriami i mikrofonem serii ME

Najnowsze dodatki:

• Mobilny odbiornik multisystemowy GNSS GP-3 i logowanie współrzędnych geolokacyjnych wraz z wilgotnością względną i temperaturą otoczenia w momencie utworzenia nagrania do plików .TXT rejestrowanych wraz z plikami .WAV
• Możliwość wygenerowania pliku Google KML z poziomu menu detektora bezpośrednio na karcie pamięci, pliki KML można otwierać w Mapach Google lub w programie Google Earth lub konwertować do innych formatów np. programem GPS Babel (link w dziale Do pobrania)
• możliwość podglądu współrzędnych z odbiornika GPS/Glonass w menu (aktualnie tylko w formacie NMEA)
• możliwość synchronizacji daty i czasu zegara wewnętrznego z zegarem systemu GPS
• podświetlenie przycisków klawiatury odłączalne przełącznikiem LED wraz z podświetleniem wyświetlacza LCD
• data i czas nagrań w nazwach plików WAV i TXT (format nazwy plików to: YYYY_MM_DD_HHMMSS.wav i YYYY_MM_DD_HHMMSS.txt)
• Możliwość korekcji poziomu zapisu w menu (przydatne w miejscach, gdzie rejestrowane głosy są bardzo silne – unika się w ten sposób przesterowań toru zapisu, a przy okazji zmniejsza się też poziom rejestrowanych szumów własnych sensora, co umożliwia zwiększenie dynamiki nagrań nawet do poziomów wyższych niż 70dB ! ); korekcja ustawiana jest w menu w zakresie 0…127 (domyślnie ustawiana jest wartość 63)
• Możliwość zapisu wyzwalanego (zdefiniowanym w menu) poziomem sygnału (zapisu triggerowanego); w aktualnej wersji firmware (v.7.21b) wybiera się czułość / próg zadziałania wyzwalacza zapisu w zakresie 0…127 (domyślnie ustawiana jest wartość 63). Po automatycznym uruchomieniu zapisu tworzone jest nagranie o długości zdefiniowanej w menu (np. 1, 3, 5, 15 sekund lub dłuższe), jeśli poziom sygnału po utworzeniu nagrania nadal przekracza zdefiniowany próg – automatycznie tworzone jest kolejne nagranie.

Planowana rozbudowa:

• Dodatkowe zewnętrzne odbiorniki GNSS GP-2
• Dodatkowe zewnętrzne czujniki temperatury i/lub wilgotności
• Możliwość wyłączenia lub przełączenia dolnej częstotliwości granicznej filtra górnoprzepustowego w torze podsłuchu
• Zapis buforowany (“wstecz”)
• Szczelniejsza klawiatura zintegrowana, która umożliwi także umieszczanie karty pamięci w gnieździe umieszczonym głębiej  wewnątrz obudowy
• Możliwość wyboru rodzaju zasilania – baterie alkaliczne, litowe lub akumulatory; obecnie detektor zoptymalizowany jest do współpracy z akumulatorami Ni-MH (wskaźnik poziomu napięcia oraz próg wyłączania zasilania).
• Współpraca z nowymi mikrofonami elektrostatycznymi MC-1 i MC-2 (w wersji LunaBat DFR-1 PRO)

Detektor LunaBat DFR-1 PRO z mobilnym odbiornikiem GNSS GP-3 i nowym mikrofonem elektrostatycznym MC-1

Przy zapisie szerokopasmowym (direct recording, full spectrum / High Frequency recording), nie zniekształconym wpływem obwodów detekcji widać znacznie wyraźniejsze przebiegi i w ogóle widać więcej niż na spektrogramach z nagrania “tradycyjnego” (DIV – po detekcji frequency-division):

Porównanie spektrogramów z nagrania frequency-division (DIV) i z nagrania szerokopasmowego (HF).

Spektrogramy z nagrań detektorami LunaBat DFR-1 i Wildlife Acoustic EM3+ (kliknij w obraz by wyświetlić w lepszej rozdzielczości)

Na spektrogramie z nagrania dokonanego detektorem LunaBat DFR-1 widać nie tylko mniejszą ilość szumów i zakłóceń niż w nagraniu z EM3+ ale także zarejestrowane sygnały mają wyraźnie szersze pasmo, widać nawet szczątki drugiej harmonicznej echolokacji pierwszej i czwartej w okolicach 80 kHz.

Przykładowe nagrania szerokopasmowe (z prototypu detektora z 2014r.):

Nagranie 1 – Karlik drobny (Pipistrellus pygmaeus) spektrogram:

Nagranie 1 – Spowolnione 10x. Oryginalne nagranie szerokopasmowe jest TUTAJ (prawy przycisk myszki i  “Zapisz link/element docelowy jako…”)

To samo nagranie w spektrogramie darmowego programu Audacity:

Nagranie 2  – Karlik większy (Pipistrellus nathusii) spektrogram:

Nagranie 2 – Spowolnione 10x. Oryginalne nagranie szerokopasmowe jest TUTAJ (prawy przycisk myszki i  “Zapisz link/element docelowy jako…”)

Nagranie 3 – Podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros):

Nagranie 3 – Spowolnione 10x.

Nagranie 3 – Spowolnione 20x.

Oryginalne nagranie szerokopasmowe jest TUTAJ (prawy przycisk myszki i “Zapisz link/element docelowy jako…”)

UWAGA: Nagrania pochodzą z wczesnej, prototypowej wersji detektora. W ciągu ostatnich kilku lat następowały jednak ciągłe modyfikacje sprzętowe i programowe, mające na celu poprawę jakości rejestrowanych nagrań i wkrótce strona zostanie zaktualizowana o nagrania lepszej jakości z aktualnie produkowanych detektorów.

Czasy zapisu ograniczone zasilaniem:

Ładowarka: TechnoLine BC-700, wybrany prąd ładowania: 700mA

Nośnik: karta pamięci Samsung SDHC 32GB UHS-1

Pozostałe parametry: Fs=256kHz, HPF=OFF, LED=ON, GPS nie podłączony, firmware v6.20, temperatura otoczenia: 23-24°C (chyba, że opisano inaczej)

Czas zapisu = łączny czas nagrań WAV w trybie zapisu ciągłego do momentu automatycznego wyłączenia detektora po osiągnięciu napięcia ~1.0V/ogniwo).

Ogniwa:

Fujitsu White AA (min.1900 mAh, typ. 2000 mAh) => Pr. 1: 6h 34m 02s, Pr. 2: 6h 47m 46s, Pr. 3 (z GPS, temp. 6-7°C): 5h 47m 19s

Fujitsu Black AA (min. 2450 mAh) =>  Próba 1: 8h 21m 17s, Próba 2: 8h 43m 39s, Próba 3 (z GPS, temp. 5-6°C): 7h 26m 18s

Varta Ready To Use 2600 mAh => Próba 1: 8h 28m 04s, Próba 2:  8h 18m 13s

Aerocell AA (baterie alkaliczne z Lidla, pojemność ok. 2,17Ah po rozładowaniu do 0,8V prądem 250/350mA) => 4h 56m 34s (detektor optymalizowany jest do użycia z akumulatorkami Ni-MH, lecz ze względu na to, że baterie alkaliczne można głębiej rozładowywać niż akumulatory – w przyszłych wersjach firmware będzie to uwzględnione i detektor na bateriach jednorazowego użytku będzie mógł pracować dłużej).

Link do prostego testu baterii na Youtube: http://www.youtube.com/watch?v=t0865bHyRjQ  (test był wykonany przy nieco innych warunkach niż podczas pracy w detektorze, bo przy obciążeniu rezystancją 11 omów, czyli przy prądach rzędu 80-140mA, a więc ok. 3-4x mniejszym obciążeniu, jednak można w nim porównać pojemności względne różnych ogniw).

Czasy zapisu ograniczone nośnikiem:

Karty pamięci różnych producentów różnią się rzeczywistą pojemnością, np. karta dodawana w zestawie z rejestratorem (Samsung 32GB SDHC UHS-1) ma rzeczywistą pojemność 31426871296 B, tutaj przyjęto, że 1 GB = 1024 MB = 1048576 KB = 1073741824 B.

[table id=3 /]

Logowanie GNSS

Podłączając do gniazda rozszerzającego opcjonalny odbiornik GNSS (np.  multisystemowe mobilne odbiorniki GP-1, GP-2 lub nowość: GP-3) detektor LunaBat DFR-1 uzyskuje następujące możliwości:

• możliwość synchronizacji wewnętrznego zegara z precyzyjnym zegarem systemów geolokacyjnych (z uwzględnieniem przesunięcia dla danej strefy czasowej);
• możliwość logowania współrzędnych w logach tekstowych;
• możliwość generowania logów w popularnym formacie Google KML bezpośrednio na karcie pamięci bez potrzeby stosowania zewnętrznych konwerterów.

Podczas zapisu plików WAV na karcie pamięci tworzone są także logi w formacie TXT. Logi te zawierają odczyty z wewnętrznych czujników temperatury i wilgotności względnej oraz (jeśli podłączono) status odbiornika GNSS ze współrzędnymi geolokacyjnymi. Nazwy wygenerowanych plików TXT są identyczne z nazwami jednocześnie zapisanych plików WAV, nazwa pary plików jest sformatowana jako: RRRR-MM-DD_GGMMSS.txt (Year-Month-Day_HoursMinutesSeconds = Rok-Miesiąc-Dzień_GodzinaMinutaSekunda), zatem dane zawarte w logu tekstowym można jednoznacznie przypisać do odpowiednich nagrań.
W najnowszych wersjach firmware (od wersji 7.00), użytkownik może także generować pliki Google KML bezpośrednio na karcie pamięci. Utworzyć je można w trybie gotowości z poziomu menu (MENU> SAVE KML). Dane służące do wygenerowania pliku KML są uzyskiwane z plików TXT znajdujących się w katalogu głównym na karcie pamięci. Po uruchomieniu tej funkcji na karcie pamięci (również w katalogu głównym) zostaje utworzony plik dump.kml. Plik ten może być już wczytany bezpośrednio do Google Maps lub Google Earth, lub do innych programów akceptujących ten popularny format (Google KML). W razie potrzeby plik KML może być także skonwertowany do innych formatów np. za pomocą darmowego open-source’owego konwertera GPS Babel celem dalszego przetwarzania np. w programach GIS-owych. Oczywiście na karcie pamięci są także pliki TXT, które także mogą być przetwarzane na wiele różnych sposobów.
Dane z czujników temperatury i wilgotności w pliku dump.kml są rejestrowane w polach opisowych poszczególnych Miejsc i można je zobaczyć np. w Google Earth lub Google Maps (pola Opis we Właściwościach miejsca).

Przykładowy wygląd kilku zapisanych miejsc w Google Earth po wczytaniu pliku KML wygenerowanego w detektorze LunaBat DFR-1: 

Podgląd pliku KML z detektora LunaBat DFR-1 w Google Earth (kliknij w obraz aby wyświetlić w wyższej rozdzielczości)

Na powyższym zdjęciu można zobaczyć dwa sposoby podglądu parametrów odczytanych z czujników dla jednego z kilku miejsc (są oznaczonych żółtymi pinezkami), w których zostały zarejestrowane nagrania w plikach WAV (oraz odpowiadające im logi TXT). Nazwy plików WAV / TXT (widoczne jako nazwy miejsc) zawierają dokładną datę i czas ich utworzenia. Temperatura i wilgotność względna oraz typ uzyskanych współrzędnych (2D FIX lub 3D FIX) dla danego miejsca mogą być wyświetlone po kliknięciu na pinezkę, lub w zakładce Opis po wybraniu Właściwości danej pinezki (lub Właściwości z listy Miejsca tymczasowe po lewej stronie okna).

Przykładowy wygląd tego samego pliku KML w Google Maps:

Podgląd pliku KML z detektora LunaBat DFR-1 w Google Maps (kliknij w obraz aby wyświetlić w wyższej rozdzielczości)

Wygląd tego samego pliku KML w programie QGIS :

Podgląd pliku KML z detektora LunaBat DFR-1 w programie QGIS (kliknij w obraz aby wyświetlić w wyższej rozdzielczości)

Żółte kropki to zapisane Miejsca, czerwona kropka oznacza przykładowe wybrane miejsce, dane tego miejsca widoczne są w oknie Identify results w polu Description.

Wygląd pliku KML skonwertowanego do formatu XLSX Excel :

Orginalny plik dump.kml wygenerowany w detektorze LunaBat DFR-1, który został użyty w powyższych przykładach może byż pobrany TUTAJ (kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz “Zapisz link jako…“). Linki do przydatnych narzędzi i programów są dostępne w lokalnej zakładce Do pobrania na tej stronie lub w dziale Do pobrania (zakładka w menu głównym na górze strony).

Podgląd przykładowego logu TXT gdy odbiornik GPS/GNSS jest podłączony i uzyskano namiar 3D (widoczne conajmniej 4 satelity z użytecznym sygnałem):

Widoczne są współrzędne (w formacie NMEA 0183) i mogą być użyte do wygenerowania pliku Google KML, lub mogą być przetwarzane na inne sposoby.

Podgląd przykładowego logu TXT gdy odbiornik GPS/GNSS jest podłączony lecz (jeszcze) nie uzyskano namiaru:

Podgląd przykładowego logu TXT gdy odbiornik GPS/GNSS nie jest podłączony (lub jest wyłączony w menu):

Informacje dotyczące starego sposobu logowania (firmware do wersji 6.22) można znaleźć  TUTAJ.

Akcesoria dostarczane standardowo wraz z detektorem:

• wymienny odłączalny mikrofon ME-4 
• osłona przeciwwietrzna MF-1 (niskostratna, poniżej 1,5dB do ~200kHz)
• NOWOŚĆ!! – teraz w zestawie z detektorem komplet pojemnych akumulatorów nowej generacji 4x Fujitsu Black AA (min. 2450mAh, typ. 2600mAh) o ok. 30-35% pojemniejsze od „białych” Fujitsu/eneloopów!
• wodoodporna karta pamięci SDHC 32GB klasy UHS-1 (odczyt danych ok. 80 MB/s) kompatybilna z zapisem przy najwyższym próbkowaniu 384kHz
• usztywnione etui ET-7 zapewniające bezpieczny transport i przechowywanie detektora nawet z podłączonym opcjonalnym odbiornikiem GPS bez konieczności jego demontażu
• kabel do aktualizacji firmware detektora z komputera (USB-microUSB)

Akcesoria opcjonalne:

• GP-3 – NOWOŚĆ W OFERCIE!!! Mobilny zintegrowany z anteną helikalną odbiornik multisystemowy GNSS – LINK
• GP-2 – Samochodowy zintegrowany odbiornik dwusystemowy GPS + Glonass (na kablu, mocowanie na magnes) – LINK

 (pozostała oferta w trakcie przygotowywania)

INSTRUKCJE I FIRMWARE:

• Instrukcja obsługi detektora LunaBat DFR-1 (wersja 1.4, dla FW v7.21b) (PDF, 1598 kB) POBIERZ>>
• Wycinek instrukcji obsługi o wgrywaniu firmware do detektora LunaBat DFR-1 (PDF, 738 KB) POBIERZ>>
• Firmware (stabilna wersja “RC” 7.35 do detektorów LunaBat DFR-1 (ZIP, 1648 kB) POBIERZ>>

PRZYDATNE NARZĘDZIA i PROGRAMY:

• Link do konwertera GPS Babel (akceptuje m.in. KML i format MTK Locus ze starszych wersji firmware) LINK>>
• Link do instrukcji importowania plików KML do Google Maps LINK>> 
• Link do wizualizera GPSvisualizer (online)  LINK>>
• Link do GPSMapEdit – edytora i wizualizera tras LINK>>
• Linki do kalkulatorów wielkości plików WAV: LINK1>> oraz LINK2>>

ARTYKUŁY:

• Artykuł o zapisie automatycznym Triggering bat detectors: Automatic vs. manual mode w jęz. ang. do pobrania TUTAJ>>
• Tabelka porównawcza właściwości różnych detektorów ZOBACZ>>
• Wytyczne dotyczące oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze POBIERZ>>